เมื่อสี่สิบปีที่แล้ว ฮ่องกงก็มีปัญหาเรื่องคอร์รัปชั่นหนักเหมือนเมืองไทยนี่ล่ะครับ แต่ปัจจุบัน ฮ่องกงนั้นมีความโปร่งใสอยู่ในอันกับที่ 14 ของโลกขณะที่เมืองไทยของเราอยู่อันดับที่ 88
ในปี 2517 ข้าหลวงใหญ่เกาะฮ่องกงสมัยนั้นที่ชื่อ ครอว์ฟรอด เมอร์เรย์ แมคเลอโฮส ได้เห็นแล้วว่าถ้าปล่อยให้ปัญหาคอร์รัปชั่นลุกลามใหญ่โต ฮ่องกงคงจะล่มสลาย เขาจึงได้ตัดสินใจจัดตั้งองค์กรอิสระเพื่อต่อต้านคอร์รัปชั่น ที่มีชื่อเต็มๆ ว่า Independent Commission Against Corruption หรือ ICAC โดยให้หน่วยงานนี้เป็นอิสระและขึ้นตรงต่อข้าหลวงใหญ่เกาะฮ่องกงเพียงคนเดียว
ตอนที่จัดตั้ง ICAC ใหม่ๆ ใครๆ ก็ปรามาสว่า ไม่มีทางปราบคอร์รัปชั่นในฮ่องกงได้เพราะมันแฝงอยู่ในทุกวงการเลยทีเดียว ใครที่เคยดูหนังฮ่องกงสมัยก่อนคงจะจำกันได้ว่า หนังฮ่องกงสมัยนั้นมีแต่เรื่องมาเฟีย มีแต่เรื่องตำรวจโกง นั่นแหล่ะครับสังคมฮ่องกงในสมัยนั้นเป็นอย่างนั้นเลย
ผู้นำคนแรกของ ICAC มีนโยบายชัดเจนในการคัดเลือกคนเข้ามาทำงานในองค์กรของเขาว่า จะไม่เอาคนที่เป็นตำรวจมาทำงานด้วยเลยเพราะสมัยก่อนตำรวจในฮ่องกงคือปัญหาหลักของการคอร์รัปชั่น เขาจึงต้องการให้องค์กรนี้ปลอดตำรวจตั้งแต่แรก
นอกจากนั้นคนที่มีพื้นฐานด้านการสืบสวนมาก่อนก็จะไม่รับด้วย เพราะเขาต้องการที่จะฝึกอบรมการสืบสวนสอบสวนแบบของ ICAC เอง
ผมมีโอกาสคุยกับประธานชมรมเจ้าหน้าที่เกษียณของ ICAC คุณริคกี้ ฮุย เขาเล่าให้ฟังว่าการคัดเลือกคนที่จะมาทำงานกับ ICAC นั้นเข้มข้นอย่างมาก เพราะจะตรวจสอบลึกไปถึงพื้นเพครอบครัวเลยว่าสะอาดและดีพอที่จะมาทำงานที่นี่มั้ย มีใครในครอบครัวมีประวัติที่น่าสงสัย ไม่สะอาดหรือไม่
เวลาสอบสัมภาษณ์ก็จะเน้นหนักในเรื่องทัศนคติของผู้สมัครเกี่ยวกับคอร์รัปชั่น และจะพยายามถามวกไปวนมาเพื่อให้รู้ถึงทัศนคติที่แท้จริงของผู้สมัคร เพื่อให้แน่ใจว่าผู้สมัครคนนั้นรังเกียจการคอร์รัปชั่นและต้องการมาปราบคอร์รัปชั่นอย่างแท้จริง
ในงานการต่อต้านคอร์รัปชั่นขององค์กรแบบนี้ทั่วโลกมักจะมี 3 หน้าที่หลักๆเหมือนกันคือ หนึ่ง ป้องกันไม่ให้เกิดการคอร์รัปชั่น สอง ปราบปรามหรือจับกุมคนคอร์รัปชั่น และ สามสร้างจิตสำนึก ของประชาชนและแนวร่วม ICAC ก็มีสามหน้าที่หลักนี้เหมือนกัน แต่เขามียุทธศาสตร์ที่ต่างออกไป
ยุทธศาสตร์ของ ICAC ในการปราบปรามคอร์รัปชั่นนั้นชัดเจนครับว่าเขาจะต้องสร้างความเชื่อมั่นและศรัทธาของคนฮ่องกงให้เกิดกับองค์กรเขาให้ได้ก่อน ไม่อย่างนั้นงานปราบคอร์รัปชั่นไม่มีทางสำเร็จ
ในภาวะที่เกิดการคอร์รัปชั่นเต็มเมือง ICAC มียุทธศาสตร์ว่าจะต้องเริ่มจากการจับกุมคนโกง คนคอร์รัปชั่นมาลงโทษให้ได้ เขาต้องการส่งสัญญาณที่ชัดเจนว่า ICAC เป็นองค์กรที่มีความสามารถ ไม่ใช่เสือกระดาษ ถ้าใครโกงเขาจะจับกุมและลงโทษให้ได้
เชื่อมั้ยครับ ภายในระยะเวลาอันสั้น ICAC สามารถจับกุมคนโกงมาลงโทษได้รับร้อยๆ ราย ไม่ว่าคนคนนั้นจะเป็นตำรวจ ข้าราชการชั้นผู้ใหญ่ หรือนักธุรกิจ
สัปดาห์หน้าผมจะมาบอกต่อนะครับว่า ICAC เขาทำสำเร็จได้อย่างไร
