เมื่อวันอังคารที่ผ่านมา รัฐบาลไทยได้เปิดเผย “วิสัยทัศน์” ว่าในอนาคตประเทศไทยจะต้องเป็น “ประเทศมีขีดความสามารถในการแข่งขัน คนไทยอยู่ดีกินดี มีความเสมอภาคและเป็นธรรม”
อ่านจบแล้วอึ้งทึ่งแต่ไม่เสียว จะออกแนวเศร้ามากกว่าเสียว ที่เศร้าก็เพราะเขียนวิสัยทัศน์เสียกว้างๆ ลอยๆอย่างนี้ มันสะท้อนนะครับว่าผู้ที่รับผิดชอบในการเขียนไม่ได้ให้ความสำคัญกับ “วิสัยทัศน์” หรือ “ตำแหน่ง” ของประเทศไทยบนแผนที่การแข่งขันโลก เศร้าที่ในภาวะการแข่งขันระหว่างประเทศที่จะรุนแรงและแหลมมากขึ้นเรื่อยๆ เรา “รู้” จากรัฐบาลแค่ว่า ประเทศไทยเราจะเป็นประเทศที่มีขีดความสามารถในการแข่งขัน คนไทยอยู่ดีกินดี มีความเสมอภาคและเป็นธรรม
เขียนกว้างๆแบบนี้เขียนอีกร้อยทีก็ถูกทั้งร้อยที แต่เขียนซะกว้างแบบนี้อ่านจบทุกคนก็คงจะมีคำถามในใจเหมือนๆกันกับผมว่า “แล้วไง?” เขียนให้มันชัดๆ เน้นๆได้มั้ยครับว่าจุดยืนหรือตำแหน่งทางการแข่งขันของประเทศไทยจะอยู่ตรงไหน ภาครัฐ ภาคเอกชนและทุกภาคส่วนจะได้ทำงานกันถูกและส่งเสริมซึ่งกันและกัน ที่เรานั่งตาปริบๆมองประเทศนั้นประเทศนี้พัฒนาแซงหน้าเราไปทีละประเทศสองประเทศ ไม่ใช่เพราะเราชอบเขียนวิสัยทัศน์ กว้างๆลอยๆ แบบนี้จนทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้อง ทำงานกันต่อไม่ถูกไม่ใช่เหรอครับ?
พอ “วิสัยทัศน์ไม่ชัดแต่เบลอ” จะเกิดอะไรขึ้น ทราบมั้ยครับ? ยุทธศาสตร์ก็จะพลอย “เบลอ” ไปด้วยครับ
ไม่เชื่อลองอ่าน 4 ยุทธศาสตร์หลักของประเทศไทยดูนะครับ หนึ่งสร้างความสามาถในการแข่งขันของประเทศ สองสร้างโอกาสบนความเสมอภาคและเท่าเทียมกันทางสังคม สามเติบโตบนคุณภาพชีวิตที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม และสี่ปรับสมดุลและพัฒนาระบบการบริหารจัดการภาครัฐ
ภายใต้ยุทธศาสตร์หลักดังกล่าว รัฐบาลก็ได้เปิดเผยรายละเอียดเพิ่มเติมในแต่ละหัวข้ออีกยุทธศาสตร์ละ 2 – 3 หน้า ผมขอลองยกตัวอย่างในเรื่องการสร้างความสามารถในการแข่งขันนะครับ
รัฐบาลนี้จะสร้างความสามารถในการแข่งขันด้วยการ หนึ่งยกระดับห่วงโซ่มูลค่าภาคอุตสาหกรรมสู่การใช้เทคโนโลยีขั้นสูง สองมุ่งพัฒนาอุตสาหกรรมอนาคตที่สร้างรายได้ใหม่สร้างมูลค่าให้กับภาคเกษตร ภาคบริการและการท่องเที่ยว สามสร้างปัจจัยแวดล้อมให้เอื้อต่อการพัฒนาภาคการผลิตและบริการ และสี่ใช้โอกาสจากการเข้าสู่ประชาคมอาเซียนในปี 2558 ในการเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขันของประเทศ
ยังเบลอ อยู่ใช่มั้ยครับ ยากนะครับการเขียนยุทธศาสตร์แบบที่ยิ่งเขียนยาวขึ้นยิ่งเบลอ ปรกติยิ่งเขียนได้ยาวลงรายละเอียดได้เยอะก็ยิ่งต้องชัดเจนขึ้น แต่นี่ยิ่งเขียนยิ่งเบลอ
ลองดูรายละเอียดให้ลึกลงไปอีก รัฐบาลนี้จะเพิ่มขีดความสามารถ SMEs และ OTOP ด้วยการ หนึ่งพัฒนาศักยภาพและเพิ่มประสิทธิภาพผู้ประกอบการ SMEs สองพัฒนาศักยภาพและส่งเสริมการตลาดสินค้าและบริการจังหวัด (OTOP) และสาม R&D
กว้างสุดๆ เบลอสุดๆ ท่านผู้อ่านอ่านแล้วได้ความว่าอย่างไรครับ? ผมอ่านแล้วได้ความว่า ประเทศไทยเราจะทำให้ SMEs และ OTOP ให้ดีขึ้นด้วยการที่เราจะพัฒนามันให้ดีขึ้นครับ
ที่ผมเน้นเขียนเรื่องยุทธศาสตร์มาโดย เพราะผมเห็นแล้วว่าประเทศเราไม่มียุทธศาสตร์ และที่น่ากังวลคือเรายังไม่รู้ตัวว่าเราไม่มียุทธศาสตร์ เราคิดว่าประโยคกว้างๆลอยๆเบลอๆที่ผมยกตัวอย่างไปให้ท่านอ่านกันนั้นคือยุทธศาสตร์ อึ้งทึ่งเศร้าครับ
ปิดท้ายด้วยการชมแบบมียุทธศาสตร์ละกันว่า “ที่เขียนกันมานี่ถูกหมดทุกอย่าง เสียอย่างเดียวเอาไปทำอะไรไม่ได้ครับ”