PERSPECTIVE OF AEC – เส้นทางจันทบุรีไปสู่ “มหานครผลไม้โลก”

0
520

เคยสังเกตมั้ยครับว่าวิสัยทัศน์หรือตำแหน่งเพื่อการแข่งขันของทุกจังหวัดของไทยจะยาวมากๆ เพราะทุกจังหวัด อยากจะเป็นทุกๆอย่างที่จังหวัดมีหรืออยากจะเป็น เช่นจันทบุรีมีวิสัยทัศน์ว่า “ศูนย์กลางการผลิตและการค้าสินค้า เกษตรคุณภาพ ศูนย์อัญมณี และเครื่องประดับชั้นเลิศ แหล่งการค้าชายแดนเชื่อมโยงสู่ประชาคมอาเซียน เมือง ท่องเที่ยวเชิงนิเวศและวิถีชุมชนที่มี ธรรมชาติงดงามและเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม” ซึ่งไม่น่าแปลกใจอะไรเพราะ เป็นผลมาจาก “ตำแหน่งทางยุทธศาสตร์ของประเทศ” ของไทยในแผนฯ 12 ซึ่งยาวมากๆเช่นกันคือ “ประเทศไทย เป็นประเทศรายได้สูง ที่มีการกระจายรายได้อย่างเป็นธรรม เป็นศูนย์กลางด้านการ ขนส่งและโลจิสติกส์ของ ภูมิภาคสู่ความเป็นชาติการค้าและบริการ ( Trading & Service Nation) เป็นแหล่งผลิตสินค้า เกษตรกรรมยั่งยืน แหล่งอุตสาหกรรมสร้างสรรค์และมีนวัตกรรมสูงที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม”

ทุกประเทศ ทุกจังหวัดหรือทุกบริษัทต่างก็อยากเป็นทุกอย่าง เก่งทุกอย่าง ดีทุกอย่าง เพื่อจะได้โดดเด่นคนอยาก มาเที่ยวมาลงทุนมาค้าขายด้วย เจตนาน่ะดีแต่ผลจะออกมาแย่ เพราะพอเราจะเป็นทุกอย่าง “โลกไม่จำ” เลยทำให้ ไม่มีคนมาเที่ยวมาค้าขายหรือมาลงทุน

มาเลเซียเป็นตัวอย่างที่ชัดเจนในเรื่องนี้เพราะในตอนปี 2524  ที่ไทยประกาศว่าเรากำลังจะเป็น “เสือตัวที่ 5” ของ เอเชียตามหลัง ฮ่องกง สิงคโปร์ เกาหลีใต้ ไต้หวัน โดยมีมาเลเซียเป็นคู่แข่งรายเดียวซึ่งเขาวางตำแหน่งประเทศ ให้เป็นประเทศที่สามารถแข่งขันด้วย “นวัตกรรม” ส่วนไทยเราอยากจะเป็นอะไรต่อมิอะไรเต็มไปหมดตามแบบ ไทยๆ รายได้เฉลี่ยต่อหัวของคนไทยตอนนั้นน้อยกว่าของคนมาเลเซียราว 2,000 บาท  แต่ปัจจุบันรายได้เฉลี่ยต่อ หัวของเราน้อยกว่ามาเลเซียเกือบ 2 เท่า และเขากำลังเปลี่ยนผ่านไปเป็นประเทศที่ “แข่งขันด้วยนวัตกรรม” เช่น เดียวกับเสือทั้ง 4 ตัวของเอเชียและกำลังจะยกระดับไปเป็นประเทศพัฒนาแล้วภายในอีกไม่กี่ปีข้างหน้า ส่วนเรา จะเป็นประเทศพัฒนาแล้วช้ากว่าเขาเป็นสิบปี นั่นก็เป็นผลมาจากการที่เราอยากจะเป็นทุกอย่างนั่นเอง

ดังนั้นเมื่อรัฐบาลจะผลักดันให้จันทบุรีเป็น “มหานครผลไม้โลก” จึงเป็นเรื่องที่ถูกต้องมาถูกทางแล้ว เพราะ จันทบุรีมีผลไม้หลากหลายคุณภาพสูงและอร่อยมากพอที่จะเป็นมหานครผลไม้โลกได้ จังหวัดอื่นๆในไทยหรือ ในประเทศอื่นจะมาแข่งขันได้ยาก ซึ่งเรื่องนี้สำคัญเพราะเราจะต้องเลือกตำแหน่งที่เราเก่งกว่าพร้อมกว่าคนอื่น ถึงอยากจะมาแข่งขันอยากจะมาเลียนแบบก็จะสู้เราไม่ได้ ที่สำคัญที่สุดพอ “โฟกัส” โลกก็จะจำได้ว่าจันทบุรี คือมหานครผลไม้โลกเพราะตำแหน่ง “สั้น ชัดเจนและแตกต่าง”

แต่การจะเป็นมหานครผลไม้โลกให้ได้นั้นเกษตรกรจันทบุรีจะต้องเน้นเรื่อง “คุณภาพ” ให้มากที่สุดเช่นเดียวกับ เกษตรกรญี่ปุ่นซึ่งไม่ว่าจะปลูกอะไร เขาจะพยายามอย่างที่สุดที่จะทำให้ผลไม้หรือผลผลิตอื่นๆออกมามีคุณภาพ ดีที่สุด โดย“สหกรณ์” จะเป็นตัวกลางที่มีส่วนช่วยเหลือเกษตรกรญี่ปุ่นตั้งแต่ต้นจนจบ ตั้งแต่การเตรียมดิน การคัด เลือกเมล็ดพันธุ์ เทคนิคการใส่ปุ๋ยใส่ยาฆ่าแมลง การเก็บเกี่ยว การจัดหาแพ็คเก็จจิ้ง ช่วยกระทั่งการจัดหาเงินทุน

ผู้บริโภคญี่ปุ่นนั้นเวลาซื้อผลไม้ ผลไม้ก็จะต้องสะอาดเอี่ยมแบบเอาเข้าปากทานได้เลย เวลาซื้อผัก อย่าว่าแต่ใบจะ ต้องสะอาดเอี่ยมเลยแม้แต่รากยังต้องสะอาด ต้องไม่มีขี้ดินติด ซึ่งเกษตรกรญี่ปุ่นเขาทำได้เพราะมี “เครื่องล้าง” ซึ่ง เหมาะสมกับผลไม้หรือผักแต่ละชนิด แม้แต่ผักที่หั่นใส่ถุงแบบพร้อมให้เอาไปปรุงทานหรือเอาไปทานสดๆแบบ สลัด เขาก็ยังมี “เครื่องล้าง” เป็นตัวช่วย ซึ่งเกษตรกรจันทบุรีจะต้องเริ่มมองหาเครื่องล้างมาใช้บ้าง

เมื่อล้างสะอาด เกษตรกรญี่ปุ่นเขาก็มีเครื่องวัดความหวานซึ่งมีทั้งขนาดใหญ่ที่เอาผลไม้มาผ่านเหมือนเครื่อง เอ็กซ์เรย์ก็จะบอกได้ทันทีว่ามีความหวานกี่บริกซ์ หรือ “เครื่องวัดความหวานมือถือ” เครื่องเล็กๆ แค่เอาไปแตะ ที่ผิวของผลไม้ก็จะรู้ทันทีว่าหวานเท่าไหร่ ไม่ต้องเจาะบีบเอาน้ำมาใส่กล้องส่องแบบไทยเรา

วัดความหวานได้ทุกผลยังไม่พอ เกษตรกรญี่ปุ่นยังมีนวัตกรรมเครื่องช่วยวัดสีผลไม้อีกด้วย ซึ่งสามารถตั้งค่าสี ที่เราต้องการเช่นตั้งค่าว่าจะเอาแดงแค่ไหน เมื่อตั้งค่าเสร็จเอาเครื่องไปส่องที่ผลไม้ ถ้าสีแดงตรงกับค่าที่เราตั้งไว้ เครื่องก็จะร้องแบบหนึ่ง แต่ถ้าค่าไม่ตรงกับสีแดงที่เราต้องการเครื่องก็จะร้องอีกแบบหนึ่ง ด้วยตัวช่วยแบบนี้ ผลไม้ทุกกล่องของญี่ปุ่นถึงมีสีสวยเหมือนกันทุกผล

ผมไปดูงานของญี่ปุ่นมาครั้งที่แล้วไปเจอเครื่องคัดสีแบบอัตโนมัติหลายเครื่อง เครื่องแรกที่ได้เห็นเป็นนวัตกรรม ของ สหรัฐฯที่เขามาคัดเจลลี่สีต่างๆโชว์ เมื่อตั้งค่าว่าไม่เอาเจลลี่สีเขียวแล้วเขาเอาเจลลี่หลายสีนับหมื่นๆชิ้นเทใส่ ลงไปใน สายพาน เครื่องจะคัดเอาเจลลี่สีเขียวแยกออกไปได้ภายในไม่ถึงนาที คัดได้เร็วแบบตาคนมองไม่ทัน

เครื่องที่สองเป็นนวัตกรรมญี่ปุ่นที่เอาไว้คัดสีเม็ดกาแฟว่าคั่วแล้วสีสวยเสมอกันทั้งเม็ดหรือไม่ ถ้าสีไม่เสมอกัน และไม่ใช่สีน้ำตาลเข้มสวยอย่างที่ตั้งค่าไว้เครื่องจะคัดออกทันที เห็นแล้วอึ้ง ผมเลยถามเล่นๆว่าถ้าเล็กกว่าเม็ด กาแฟจะคัดได้ไหม? ญี่ปุ่นไม่ตอบแต่พาผมไปดูเครื่องคัดเมล็ดงา ที่สามารถคัดเมล็ดงาที่มีตำหนิ ถ้าไม่ใช่สีเหลือง ทองทั้งเมล็ดหรือแค่มีจุดดำเล็กๆบนเมล็ด เครื่องจะคัดทิ้งออกไปได้ทันที น่าอะเมซิ่งสุดๆ

ขนาดของผลไม้ก็เป็นอีกเรื่องที่ญี่ปุ่นให้ความสำคัญ เวลาเขาคัดผลไม้มาใส่กล่องนั้น นอกจากจะต้องสะอาดเอี่ยม 100 เปอร์เซ็นต์ ความหวานต้องเท่ากันและสีต้องสวยเสมอกันแล้ว ผลไม้ที่อยู่ในกล่องเดียวกันจะต้องมีขนาดและ รูปทรงเหมือนๆกันอีกด้วย ซึ่งการคัดรูปทรง ขนาดและน้ำหนัก เกษตรกรญี่ปุ่นเขาก็มีเครื่องมือที่มีนวัตกรรม ปัญญาประดิษฐ์มาเป็นตัวช่วยคัดอีกด้วย

แพ็คเกจจิ้งของผลไม้ญี่ปุ่นนั้นก็เหมือนกับแพ็คเกจจิ้งสินค้าอื่นๆของญี่ปุ่นคือ “สุดเนี้ยบ” ดูหรูหรา ทำให้ผลไม้ดู มีเกรดมีราคาแพงขึ้นมาทันที ผมมีโอกาสไปดูในร้านผลไม้ราคาแพงนั้นต้องบอกว่าเวลาเห็นพนักงานเขาจัดผล ไม้ใส่กล่องให้ลูกค้าแล้วรู้สึกเหมือนกับว่าพนักงานกำลังเอา “อัญมณีราคาแพง” ใส่กล่อง เพราะเขาจะพิถีพิถัน สุดๆ ทั้งมุมของการจัดวาง แม้แต่กระดาษฝอยกันกระแทกกันช้ำก็ยังดูหรูหรากว่าของไทยเราเยอะ

ญี่ปุ่นยังมีบริษัทที่ทำการค้นคว้าวิจัย “พลาสติก” ว่าผักและผลไม้แต่ละชนิดนั้นต้องใช้พลาสติกแบบไหนถึงจะยืด อายุผักและผลไม้นั้นได้นานที่สุด ผมได้เห็นกับตาตัวเองเลยว่าเมื่อใช้ถุงพลาสติกที่เขาผลิตเฉพาะสำหรับผักและ ผลไม้แต่ละชนิดนั้นสามารถยืดอายุให้ผักและผลไม้นั้นมีความสดใหม่ได้นานมากกว่าถุงพลาสติกทั่วๆไปได้จริง

อีกนวัตกรรมที่ใช้ยืดความสดของผลไม้ได้นั้นผมได้ไปเห็นที่บริษัทจัดจำหน่ายผลไม้เกรด A+ ของโตเกียวเพราะ เขาเอาแอปเปิ้ลมาให้ผมลองชิม พอผมกัดเข้าไปก็รู้สึกได้เลยว่ากรอบสดใหม่เหมือนเพิ่ง เก็บมาเมื่อตอนเช้า แต่เขา บอกว่านั่นคือแอปเปิ้ลที่เก็บมาแล้ว 5 เดือน แต่รักษาความสดเอาไว้ด้วย “ไนโตรเจน”

จันทบุรีซึ่งเตรียมจะลงทุนห้องเย็นเพื่อจะเป็นมหานครผลไม้โลก ควรจะสนใจนวัตกรรมใหม่ของห้องเย็นใน ญี่ปุ่นซึ่งแตกต่างอย่างสิ้นเชิงจากห้องเย็นที่เรารู้จัก เพราะห้องเย็นหรือห้องแช่แข็งทั่วไป นั้นเมื่อเอาผักผลไม้ หรือเนื้อสัตว์ไปแช่แข็งแล้วคุณภาพจะเปลี่ยนไป แต่ห้องแช่แข็งของญี่ปุ่นที่ผมได้ไปดูมานี้สามารถแช่แข็ง “ปลาหมึกสด” เอาไว้นาน 5 ปี เมื่อปล่อยให้หายแข็งปรากฎว่าปลาหมึกยังมีความสดเหมือนเพิ่งจับมาใหม่ๆ

ห้องแช่แข็งของเขาสามารถแช่แข็งเนื้อสัตว์ทุกประเภทแบบสดๆ ไว้ได้นานหลายปี โดยสามารถรักษาความ หวานสดของเนื้อสัตว์เอาไว้ได้อย่างน่าอะเมซิ่ง ผมได้ชิมมากับตัวเองแล้ว

ส่วนผักนั้นถ้าเอาไปปรุงให้สุกเช่นไปลวกนึ่งต้มแล้วเอามาแช่แข็งด้วยนวัตกรรมของบริษัทนี้ เมื่อคลายตัวหาย เย็นแล้ว เวลาทานคนทานจะไม่รู้เลยว่าเก็บมานานกี่ปีแล้ว ผมได้ลองทานผักลวกที่แช่แข็งเอาไว้นาน 1 ปีแล้วยอม รับเลยว่าไม่รู้เลยว่าผักนี้ลวกและแช่แข็งมานานเป็นปี  ส่วนผลไม้สดๆนั้นถ้าใช้นวัตกรรมแช่แข็งของบริษัทนี้เมื่อ ความเย็นคลายตัวความสวยของผิวและสีจะเปลี่ยนไป ดังนั้นนวัตกรรมนี้จึงเหมาะที่จะแช่แข็งผลไม้สดเพื่อรอ การแปรรูปที่เหมาะสม อาทิ เอาไปทำน้ำผลไม้ ไอศครีมหรือเอาไปแปรรูปอื่นๆได้โดยคนทานจะไม่มีทางรู้เลยว่า เป็นผลไม้แช่แข็งที่เก็บมานาน ถ้าไม่ต้องรีบแปรรูปรีบขาย เกษตรกรจันทบุรีก็จะมีอำนาจต่อรองมากขึ้น ไม่ต้องรีบขายผลไม้ในราคาถูกๆ ผมเชื่อมั่นว่าถ้าจันทบุรีวางตำแหน่งจังหวัดถูกต้องชัดเจน มีการปรับวิธีคิดเรื่องคุณภาพและเลือกเอานวัตกรรม ที่เหมาะสมมาใช้ จันทบุรีจะสามารถเป็น “มหานครผลไม้โลก” ได้อย่างแน่นอน

[smartslider3 slider="9"]